国際交流員コラム2025.10

 

 

２０２５年8月２３日、行橋市中央公民館(大会議室)で多文化共生セミナーを開催しました。参加者の人数は２０名でした。

 

今回のセミナーでは、まず初めにネパールについて簡単に紹介しました。ネパールは「ヒマラヤの国」として知られていますが、その中でも特に神聖視されている山、マチャプチャレ山を紹介しました。マチャプチャレはネパール語で「魚の尾」と意味をしています。この山は１９６２年以降、ネパール政府によって登山が禁止されており、その地域に住む人々によって崇敬されており、大切にされています。１９５７年に山頂付近まで登られたことがあるが、山頂には足が踏み入れられておらず、未踏峰となっています。

 

また、２０２５年６月と７月の国際交流コラムでも紹介しました、ネパールの生き神「クマリ」についても詳しくお話ししました。クマリが登場する伝統的な祭り「インドラ・ジャトラ」の映像も映し、皆さんにネパールの宗教文化や伝統をより深く感じていただけたと思います。続いて、私が日本に来て感じたネパールとの文化や生活の違いについても紹介しました。その中の一つとして、「カラスの違い」について話した際、参加者の皆さんが驚いた表情をされたのがとても嬉しかったです。ネパールのカラスは、日本のカラスよりも体が小さく、首の周りが灰色をしているのが特徴です。日本に生息するハシブトガラスがネパールにもあるとネットで知りました。

 

さまざまな違いを紹介した中で、参加者のアンケートを見ると、特に印象に残ったのは「ゴミの分別」についてでした。現在はどうか分かりませんが、私がネパールに暮らしていた頃は、ゴミの分別はほとんど行われていませんでした。ですが、逆にゴミを日常生活の中で工夫して再利用する方法を考えながら使っていました。具体的には、以下のようにいくつかの例を挙げています：

 

ネパールでのゴミの活用法　(私の地元の例)

 

1. 使わなくなった服など

→雑巾の代わりまたは、綿(わた)にする専用の機械に服や布などを入れて綿(わた)にし、それを使って毛布や布団などの寝具を作っていました。

2. リサイクル可能な素材(紙、段ボール、金属、電子廃棄物など)

→伝統的な「スクラップ収集業者」に売っていました。

※スクラップ収集業者とは：家庭や企業から不要になった資源ゴミ(紙・金属など)を回収し、それを再資源化のために分別・売却する業者です。ネパールやインドなどではこのような業者が町を巡回して、リサイクル資源を回収・買い取ってくれます。

ちなみに、私と兄弟は、１年分の教材やノートなどをきちんと保管していき、まとめて売っていました。たいした金額にはなりませんでした（笑）。

3. 燃えるゴミ(主に生ごみ)

→畑や田んぼなどの植物の肥料として利用していました。

4. ビニール袋やプラスチック類

→私の近所のある家族は、それを使って手作りのカバン、飾り物などを編んで作っていました。

 

このように、日常生活の中でゴミを「ただの廃棄物」とせず、有効活用する工夫をしていました。

 

セミナーの最後には、ネパールでも着られている「サリー」の着付け体験も行いました。参加者の皆さんがとても熱心に取り組んでくださったおかげで、私も安心して楽しく教えることができました。

 

アンケートの報告：

 

今回のセミナーを通して、参加者の皆様から多くの温かいお言葉と貴重なご意見をいただき、大変励みになりました。参加者のほとんどが、セミナーを「すごく楽しかった」、「内容と講師の話しをすごく理解できた」と評価してくれました。そして、「日本語が流ちょうで分かりやすかった」「とても楽しかった」といった肯定的なご感想に加え、「大きな声でハキハキ話す」「自然な口調で進行する」など、話し方への具体的なアドバイスもいただきました。また、「スライドの構成や文字の見やすさ」「テーマごとの区切りの明確化」など、資料面の工夫が今後の課題として見えてきました。

 

特に印象に残った内容としては、「サリーの着付け」や「クマリの話」、「ネパールと日本のカラスの違い」などが多く挙げられ、ネパール文化への関心の高さが感じられました。衣装体験や視覚的な展示が、理解を深める良い体験となりました。

 

全体の時間配分については「ちょうど良い」との声が多く、内容と体験のバランスが評価されました。一方で「もっと長くても良い」との声もあり、今後のプログラム設計に活かしていきたいと思います。

 

今後も、参加者が主体的に楽しみながら学べる、双方向の国際交流イベントを企画・運営していきたいと思います。

　　

      　　　　 【マチャプチャレ山】　　　　　　　　【イエガラス】

　　

        　　

 

अगस्ट 23，2025मा, युकुहाशी सिटी सेन्ट्रल कम्युनिटी सेन्टर मा बहुसांस्कृतिक सहअस्तित्व सम्बन्धी सेमिनार आयोजना गर्यौं। सहभागीहरुको संख्या २० जाना थियो। 

 

यस सेमिनारमा सुरुमा मैले नेपालको बारेमा संक्षिप्त परिचय गरे। नेपाललाई "हिमालको देश" भनेर चिनिन्छ, तर महिले विशेषगरी पवित्र मानिने माछापुच्छ्रे हिमालको बारेमा परिचय दियौं। यो हिमाल सन् 1962 देखि नेपाल सरकारले आरोहण गर्न निषेध गरिएको छ र यस क्षेत्रमा बसोबास गर्ने मानिसहरुले येसलाई सम्मान र कदर गर्दछन्। सन् 1957 मा केहि यो हिमालको शिखरसम्म पुग्ने प्रयास भएको थियो तर शिखरमा पाइला टेकिएको थिएन, त्यसैले यो अझै पनि अप्रारोहित शिखरको रुपमा रहिआएको छ।

 

त्यसपछि मैले 2025 सालको जुन र जुलाई महिनामा अन्तर्राष्ट्रिय आदानप्रदान कर्मचारीको रुपमा लेखिएको स्तम्भमा पनि प्रस्तुत गरिएको, नेपालको जिवित देवी "कुमारी" को बारेमा विस्तृत रुपमा जानकारी गराएँ। कुमारी देखिने परम्परागत पर्व "इन्द्र जात्रा" को भिडियो पनि देखाएँ, जसले सहभागीहरुलाई नेपालको धार्मिक संस्कृति र परम्परा अझ गहिरो रुपमा अनुभव गर्न सहयोग पुर्याएको आशा गर्दछु। त्यसपछि, जापान आएपछि मैले अनुभूत गरेको नेपाल र जापानबीचको संस्कृति तथा जीवनशैलीमा रहेको फरकबारे पनि साझा गरें। त्यसमा एउटा उदाहरणको रुपमा "कागको फरक" को बिषयमा कुरा गर्दा सहभागीहरुले देखाएको अचम्मको प्रतिक्रिया देखेर मलाई निकै खुशी लाग्यो।नेपालको काग जापानको भन्दा आकारमा साना हुन्छन् र घाँटी वरिपरि खैरो रङको हुन्छ, जुन विशेषता हो।मैले इन्टरनेटमा जापानमा पाइने हशिबुतो काग नेपालमा पनि पाइन्छ भन्ने थाहा पाएँ।

 

प्रस्तुत गरिएका विभिन्न भिन्नताहरू मध्ये, प्रश्नावलीमा सहभागीहरूलाई विशेष रूपमा प्रभावित लागेको विषय भनेको "फोहोर छुट्याउने (वर्गीकरण गर्ने) प्रणाली" बारे थियो। अहिलेको अवस्थाबारे म निश्चित नभए पनि, म नेपालमा बस्दा फोहोर छुट्याउने चलन खासै थिएन। तर यसको सट्टामा, नेपालमा फोहोरलाई दैनिकीमा पुन: प्रयोग गर्ने उपायहरु थिए। उदाहरणको रुपमा तल उल्लेख गरिएको कुराहरु छन्:

 

नेपालमा फोहोरको उपयोग (म बस्ने स्थान्को उदाहरण):

 

१. प्रयोगमा नआएका लुगा आदि:

→ टालोको (भुइँ, भित्ता, झ्याल, आदि पुछ्ने कपडा) सट्टा वा, ती कपडालाई विशेष मेसिनमा हाली कपास (रुई) बनाउने गरिन्थ्यो,त्यो कपासबाट (रुईबाट) सिरानी, कम्बल, आदि ओछ्यानहरु बनाइन्त्यो।

२. पुनर्चक्रणयोग्य सामग्रीहरू (कागज, गत्ता, धातु, विधुतीय फोहोर आदि):

→ परम्परागत "कबाड़ किन्ने व्यवसायी" लाई बेचिन्थ्यो।

*कबाड़ किन्ने व्यवसायी भनेको: घरधुरी वा कार्यालयबाट नचाहिने रत्रोत फोहोर संकलन गर्ने र त्यसलाई पुन: प्रयोग्का लागि छुट्याएर बेच्ने व्यापारीहरु हुन्। नेपाल, भारत, आदि यस्ता व्यापारीहरु टोलटोलमा घुम्दै पुन:प्रयोग गर्न मिल्ने वस्तुहरु संकलन तथा खरिद गर्ने मान्छेहरुलाई भनिन्छ। 

"म र मेरो दाइ दिदिहरुले एक वर्षको किताबकपीहरु राम्ररी सुरक्षित गरेर राख्थ्यौं र पछि थुप्र्याएर बेच्थ्यौं। सोचेको जस्तो ठूलो रकमचाहि आउनि थिएन (हाँस्दै)।"

३. जलाउन मिल्ने फोहोर (मुख्यत: जैविक फोहोर)

→ खेतबारी आदि बिरुवाहरूको लागि मलको रूपमा प्रयोग गरिन्थियो।

४. प्लास्टिक झोला तथा अन्य प्लास्टिकका सामाग्रीहरु:

→ मेरो छिमेकको एक परिवारले त तिनै कुराबाट हातले बुनेका झोला, सजावटी चीज तथा अन्ने सामानहरु बनाउँथे।

 

यसरी, दैनिक जीवनमा फोहोरलाई "केवल फोहोर" नभनी, दैनिक जीवनमा यसको प्रभावकारी प्रयोग गर्ने गरिन्थ्यो ।

 

सेमिनारको अन्त्यमा, नेपालमा पनि लगाई रहेको "साडी", लगाउने अनुभव गराय । सहभागीहरूको उत्साहतका साथ भाग लिदिएको देखेर मलाई सजिलै र आनन्दका साथ सिकाउन सक्ने मौका मिल्यो ।

 

प्रश्नावली रिपोर्ट:

 

यस पटकको सेमिनारमा सहभागीहरुबाट धेरै नै आत्मीय शब्दहरु र बहुमुल्य सुझावहरु प्राप्त मिल्यो। अधिकांश सहभागीहरुले सेमिनार "धेरै रमाइलो भयो", "विषयवस्तु र प्रशिक्षकले भनेको कुरा धेरै राम्ररी बुझ्न सकियो" भनेर मुल्याङ्कन गर्नुभयो। "जापानी भाषा प्रष्ट र धाराप्रवाह थियो", "धेरै रमाइलो अनुभव भयो" भन्ने सकारात्मक प्रतिक्रियाहरुका साथै, "ठूलो आवाजमा स्पष्ट रुपमा बोल्नु होला", "स्वाभाविक शैलीमा बोलिलाई अगाडि बढ्नुहोस्" जस्ता प्रस्तुत गर्ने तरिकामा पनि सुझावहरु प्राप्त गरे। यसका साथै, "स्लाइडको संरचना र अक्षर पढ्दा सजिलो बनाउनुहोस्","प्रत्येक विषयलाई अझ स्पष्ट रूपमा अलग गर्नुहोस्" आदि जस्ता प्रस्तुति (कागजात सुधार) तरिकासँग ध्यान दिनुपर्ने कुराहरु पनि देखियो।

 

विशेष रुपमा सबैभन्दा बढी यादगार देखिएको विषयहरूमा "साडी लगाउने तरिका", "कुमारी सम्बन्धी जानकारी," र "नेपाल र जापानका कागहरूको फरक" रहेका छन्, जसबाट सहभागीहरुमा नेपाली संस्कृतिप्रतिको गहिरो चासो अनुभव गर्न सकियो। पोशाक अनुभव तथा दृश्यात्मक प्रदर्शन हरुले सहभागीहरुलाई अझै गहिरो समझ दिलाउन मद्दत पुऱ्याएको भन्ने महसुस गरे। 

 

सेमिनारको समय सुरुदेखि अन्त्य सम्मलाई धेरैले "ठीक समय थियो" भन्नु भयो, जसले सामग्री र अनुभवबीचको सन्तुलनको मुल्याङ्कन गरिएको देखिन्छ। यधपि, "अझ लामो भए पनि राम्रो हुन्थ्यो" भन्ने प्रतिक्रिया प्राप्त भएकोले, आगामी प्रोग्रम्हरुमा विचार गरि उपयोग गर्नेछौ।  

 

हामी भविष्यमा अन्तरक्रियात्मक अन्तर्राष्ट्रिय आदानप्रदान कार्यक्रमहरूको योजना र सञ्चालन जारी राख्न चाहन्छौं, जहाँ सहभागीहरूले रमाइलो गर्दै सक्रिय रूपमा सिक्न सकुन।